آتشکده بهرام گور یا تپه میل:
آتشکده در واقع به نیایشگاه های زرتشتیان گفته می شود که می توان از آن ها در سرتاسر ایران مشاهده نمود. این نیایشگاه ها که اکثر آن ها در زمان ساسانیان در ایران ساخته شدند، جایگاهی را برای آتش دارند و پیروان آن ها مراسمات دینی و مذهبی آیین زرتشتی را در آن بر پا می نمودند. اگر چه پس از ورود اسلام، بسیاری از این آتشکده ها خاموش شده و یا جای خود را به مساجد اسلامی دادند اما امروزه همچنان در برخی از آتشکده ها مراسمات آیین زرتشتیان در آن ها برگزار می گردد.
آتشکده بهرام گور یا تپه میل که در سال ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده امروزه یکی از جاذبه های گردشگری استان تهران می باشد. بنابراین در این نوشته از مجله تهرانگردی تصمیم داریم میزبانان سامانه اجاره سوئیت در تهران و شما کاربران عزیز اجاره خونه را با این تپه یا آتشکده ی باستانی آشنا کنیم.
آشنایی با آتشکده بهرام گور :
این آتشکده که در حدود ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر ری به سمت ورامین واقع شده است به آن جهت تپه میل نیز نامیده می شود که وقتی از دور به این بنا نظر می افکنیم گویی دو میل در آن قسمت وجود دارد. در واقع به جهت باقی ماندن دو پایه ی بزرگ در این قسمت، شبیه میل در نظر گرفته شده و چون بر روی یک تپه ی پهناور واقع شده است به ان تپه میل می گویند.
درخصوص قدمت این آتشکده نظرات متفاوتی وجود دارد که از آن جمله می توان دو نظریه اصلی را نام برد:
- نخست آن که گفته می شود این آتشکده به دست اسکندر مقدونی ویران شده که اگر قدمت آن به زمان ساسانیان باز گردد، حمله ی اسکندر پیش از زمان ساسانیان بوده و بنابراین این نظریه نمی تواند صحیح باشد و گفته می شود اگر تاریخ ساخت بنا مربوط به دوره ساسانیان باشد، در زمان حمله ی اعراب تخریب شده است.
- در نظریه ی دیگری گفته می شود که ساخت این بنا مربوط به دوران هخامنشیان بوده و با این نظریه می توان تخریب آن به دست اسکندر را پذیرفت.
از سمت دیگر در تاریخ طبری و تاریخ مسعودی درخصوص این آتشکده گفته شده که تاریخ ساخت آن حتی به پیش از دوران زرتشت نیز می رسد. حتی در تاریخ مسعودی تاریخ تخریب آن را نیز به پس از حمله ی اعراب نسبت داده اند.
معماری بنای آتشکده:
در ساخت آتشکده بهرام گور یا تپه میل از سنگ، ساروج و نیز خشت و گل استفاده شده که در وسعتی حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ متر بنا شده است. ارتفاع این بنا به ۱۸ متر می رسد و چیزی حدود ۲۰ متر طول داشته و پهنای بنا نیز ۲۵ متر می باشد.
با کمی دقت در قسمت های اطراف این تپه می توان دریافت که زمانی دریاچه بوده و بعد از آن خشک شده و به نیزار تبدیل شده است.
بنای آتشکده به صورت تالار ستون داری بوده که ستون ها در ۲ ردیف ۳ تایی و ۳ بخش جای گرفته اند. ستون ها به صورت چهار گوش بوده و در سمت شرقی بنا نیز که در واقع ورودی اصلی آتشکده بوده، ایوانی با ۴ ستون دایره ای شکل وجود داشته است که امروزه تنها پایه های سر ستون ها را می توان در این قسمت مشاهده نمود. در قسمت زیرین این بنا نیز یک راهروی با عرض کم وجود دارد که در سرتاسر آتشکده وجود دارد.
شاید گچ بری های مربوط به دوران ساسانی که در این مجموعه بر روی دیوار های اصلی تالار وجود دارند از مهم ترین قسمت های این آتشکده باشند. طرح های هندسی، طرح گیاهان، طرح های ماهی که بر روی این گچ بری ها نقش بسته اند بسیار زیبا بوده و می توانند نماینانگر ذوق و هنر مردمان آن زمان باشند.
آن چه که امروز به عنوان آتشکده بهرام گور یا تپه میل در این منطقه قابل مشاهده است در واقع یک جفت بنای هلالی شکل می باشد که تپه میل نام دارد.
آتشکده بهرام گور یا تپه میل کجاست؟
آدرس: استان تهران- شهر ری- کیلومتر ۱۰ جنوب شرقی شهر ری و یا ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی حرم شاه عبدالعظیم- در سمت جنوبی مسیر ری- ورامین- قرچک- بعد از سه راه تقی آباد یا ۲ کیلومتری جنوب قلعه نو