مسجد شاه تهران که به مسجد امام خمینی معروف است در بازار تهران واقع شده است. این مسجد در زمان فتحعلی شاه قاجار بنا شده است. وی همزمان با بنای این مسجد، مسجد سلطانی قزوین و بروجرد را نیز بنا نهاد که البته مسجد سلطانی بروجرد به نسبت دو مسجد دیگر دارای مساحت و قدمت بیشتری است. با ما در این مقاله از مجله تهرانگردی اجاره خونه همراه باشید تا اطلاعاتی را در رابطه با مسجد شاه تهران ارائه دهیم.
معماری مسجد شاه :
مسجد شاه تهران ۴ ایوان دارد که مشتمل بر ایوان های ۴ گانه، صحن میانی، رواق ها، جلوخان شمالی، سردرها، شبستان هایی ستون دار و گنبدخانه به همراه تزئینات گچ کاری، کاشی کاری، کتیبه و مقرنس است. مسجد در بخش های شرقی، غربی و شمالی دو سر در دارد. سر در شرقی به بازار صحافان و سر در غربی به بازار بزرگ ختم می شود. سر در شمالی که اصلی ترین ورودی است در خیابان ۱۵ خرداد قرار دارد. این سر در ۱۷ پله ی سنگی دارد که از خیابان پایین تر است. درب مسجد دو لنگه و از جنس چوب می باشد. این در ۳ متر عرض و ۴ متر ارتفاع دارد. کتبه ای نیز بالای در مسجد قرار دارد که در آن زمان ساخت آن نشان داده شده است.
شبستان های آن در جبهه ی جنوبی قرار داشته و بسیار شبیه به مسجد وکیل در شیراز است. طبق کتیبه و کاشی نوشته های مسجد، زمان ساختش سال ۱۲۲۴ است. در ساخت مسجد کاشی هایی چند رنگ و آجرهایی نخودی رنگ به کار رفته است. کاشی کاری های مسجد به ۲ شکل معلقی و خشتی انجام شده است.
ایوان های مسجد شاه تهران:
بزرگترین ایوان مسجد سلطانی، ایوان شمالی می باشد که نمازگزاران از آن به عنوان شبستانی تابستانی استفاده می کنند. در قسمت بالای ایوان، گلدسته هایی کاشی کاری شده ساخته شده که در میانه ی آن ها نیز ساعتی بر پایه ی کاشی کاری جای گرفته است.
در قسمت پشت ایوان جنوبی، گنبدخانه قرار دارد که دارای فضایی مربعی است و در قسمت بالای آن با گوشه سازی زیبایی به چند ضلعی تبدیل شده و به بالای آن گنبدی زیبا قرار گرفته است. فضای زیرین گنبد گچ کاری و کاشی کاری شده و در قسمت ضلع جنوبی، محراب و در دیگر اضلاع آن یک سری درگاه ها .وجود داشته که به شبستان های جانبی و ایوان جنوبی راه پیدا می کند.
کتیبه های مسجد امام خمینی:
در مسجد شاه تهران کتیبه هایی وجود دارد که محتوایشان تاریخ ساخت مسجد، شکیات نماز و نام شاه را با خط ثلث نمایش می دهد. کتیبه ها مرتبط با گنبدخانه می باشد. همچنین در آن کتیبه هایی با مضامین قصیده های ملک الشعرا، مجتهدالشعرا و فتحعلی خان وجود دارد.
موقعیت مسجد :
به علت قرار داشتن در بازار از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. این مسجد را می شود مرکز ارتباط روحانیت با بازار دانست. از زمان ساخت مسجد تا کنون به علت موقعیت مهمش در بازار، همواره مجالس بزرگداشت علمای بزرگ در آنجا برگزار می شده است. مجلس میرزا حسن شیرازی از جمله مجالس مهمی بودکه در زمان ناصرالدین شاه در آنجا برگزار شد.
مراسم ختم قهرمان جنبش جنوب کشور، رییس علی ادواری و آیت الله بروجردی و آیت الله اصفهانی و آیت الله قمی نیز در آنجا برگزار شده است.
همچنین این مسجد در جریانات انقلاب به مکانی برای مقابله و مبارزه علیه حاکمیت مبدل شد و علمای مسجد توانستند با مراسمات مختلف، بازار و مردم را با خودشان همراه کنند. اخیرا در این مسجد مرمت هایی نیز انجام شده که بنا بر عقیده ی متخصصان معماری، اصالت آن را تحت تاثیر خود قرار داده است.
مسجد شاه تهران ؛ مسجد امام خمینی کجاست؟
آدرس : تهران، خیابان ۱۵ خرداد، رو به روی خیابان ناصر خسرو
